 |
|
| |
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
osiągnąć zawodnik, który zrezygnował z udziału
w konkurencji. Stosunki z Litwinami mogłyby dzisiaj
wyglądać znacznie lepiej; mo\na było uniknąć wygrywania przez nich podejrzeń o
nasze spiskowanie za ich
plecami z Rosją. Mogliśmy znacznie więcej zrobić dla
podtrzymania tendencji niepodległościowych na Białorusi. Mogliśmy pomóc
Ukraińcom przez przedstawienie
ich stanowiska wobec Zachodu, zwłaszcza wobec Amerykanów; tymczasem
postępowaliśmy akurat odwrotnie. Mo\na było (wspólnie ze Skandynawami) próbować,
czy projekty demilitaryzacji obszaru kaliningradzkiego dadzą się choćby
przedyskutować z Rosjanami;
i trzeba było śmielej otwierać Europie i USA oczy na
rosnące zagro\enie. Mo\liwe było silniejsze zaczepienie
się o instytucje europejskie i znacznie szersze korzystanie z mo\liwości pomocy,
dającej się uzyskać w Brukseli. Mo\liwe było wcześniejsze korzystanie ze
współpracy
z NATO (manewry, konsultacje, pomoc technologiczna). W 1991 była mo\liwość
uzyskania od Amerykanów
sprzętu ćwiczebnego. Itd., itd. Podczas licznych rozmów, na ró\nych szczeblach,
z politykami i wysokimi
urzędnikami Zachodu słyszałem wielekroć: bądzcie
bardziej jednoznaczni, bardziej aktywni i zborni
w przedstawianiu waszych postulatów.
* *
Ju\ po ukończeniu powy\szego szkicu przeczytałem
obszerny wywiad z Krzysztofem Skubiszewskim, przeprowadzony przez Witolda
Beresia, Krzysztofa Burnet
Polska polityka zagraniczna 1989Z1993... 105
kę i Andrzeja Romanowskiego, ogłoszony w Tygodniku Powszechnym (nr 16/1994).
Poniewa\ były minister
dokonywa w swoich wypowiedziach przeglÄ…du prowadzonej przez siebie w latach
1989Z1993 polityki Z
warto zestawić choćby niektóre składniki jego samooceny z krytycznym obrazem,
zarysowanym powy\ej.
1. Skubiszewski stwierdza, \e kiedy obejmował tekę
ministra, Układ Warszawski oraz RWPG istniały i \adna polityka na jesień 1989
r. nie mogła deklarować
wycofania się z nich rządu polskiego, poniewa\ byłoby
to bezskuteczne, mnie zaś chodziło o stopniowe stwarzanie faktów, nie o
buńczuczne lecz puste słowa .
Có\ - między zapowiadaniem wycofywania się
(choćby w przyszłości) a deklarowaniem, przez wiele
miesięcy, woli pozostania w Układzie jest przecie\ znaczna ró\nica. A skoro
postanowiono deklarować pozostanie, to buńczucznymi lecz pustymi były
zapewnienia o niepodległej polityce zagranicznej. I wreszcie:
w okresach przełomu, kiedy miliony ludzi czują się zagro\one, trzeba narodowi
ukazywać jednoznacznie cel
i sens podejmowanych działań. Nie stworzono ideologii
III Rzeczypospolitej i dzisiaj, po wrześniu 1993, zbieramy owoce tego
zaniedbania.
2. Z wypowiedzi Skubiszewskiego wynika dość wyraznie, \e uwa\a on zmianę
międzynarodowego usytuowania Polski, jej stosunków z państwami Zachodu
i redukcję długów za osiągnięcia naszej polityki zagranicznej. Moim zdaniem był
to przede wszystkim wynik
wewnętrznego zwycięstwa Solidarności , od którego za
granicą odcinaliśmy, mniej lub bardziej umiejętnie, nale\ne kupony.
3. Skubiszewski twierdził kategorycznie, \e w postępowaniu wobec Litwy nie
popełniliśmy \adnych błędów ani zaniedbań. Niepodległość Litwy uznaliśmy de
106
facto na długo przed formalnym uznaniem Litwy przq inne państwa. Mieliśmy
Konsulat w Wilnie, utrzymywa liśmy urzędowe kontakty z MSZ Litwy [...] trzeba
złej woli lub ignorancji, aby tego wszystkiego nie wiedzieć.^ Otó\
przedstawiając stosunki między dwoma państwa mi trzeba brać pod uwagę oceny obu
stron. Litwin przywiązywali szczególną wagę do faktu formalnego uznania ich
niepodległości przez Polskę, wyczekiwał tego i NIE uwa\ali, \e podjęliśmy w tej
materii krok;
choćby dostateczne. Fakt, \e byliśmy bodaj 26 czy 2
państwem, które tę niepodległość wreszcie uznało, mówi sam za siebie. Co
minister rozumie przez uznanie de facto - nie wiem, poniewa\ uznanie jest
aktem
prawnym i nie jest stopniowalne. Dodam, \e jeszcze
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plcs-sysunia.htw.pl
|
| |
|
|
|
| Podobne |
| |
|
| |
|