[ Pobierz całość w formacie PDF ]
’! 276 powrót pogorszenie pozycji w Italii, klÄ™ska pod Benewentum, Pyrrus powraca do Epiru w 275
’! 275 poczÄ…tek wojny o MacedoniÄ™, Antygon Gonatas sÅ‚aby i pozbawiony ważniejszych wpÅ‚ywów wÅ›ród
stronnictw, przejęcie Macedonii i Tesalii, Antygon ze swoich zachowanych przyczółków dwukrotnie próbuje go
pokonać, bez rezultatu. W czasie najazdu celtyckiego i słabości Macedonii poleis zyskały niezależność, którą
Pyrrus chce im odebrać.
’! Kleonymos, odsuniÄ™ty od tronu w Sparcie, chce odzyskać tron z pomocÄ… Pyrrusa, a Pyrrus chce mieć tam
oparcie. W Akrokoryncie garnizon Gonatasa wyklucza przejście przez Istm, więc w 273 idą przez neutralną, ale
życzliwą Etolię, przeprawiają się przez Zatokę Koryncką, lądują w Achai i maszerują do Sparty.
’! Kleonymos jest tam niepopularny, Pyrrus oblega SpartÄ™ aż do jesieni, a przez Korynt zbliża siÄ™ Gonatas.
Poseł z Argos obiecuje jednak Pyrrusowi wpuszczenie do miasta (szansa na przezimowanie). Argos jednak ma
bramy zamknięte Antygon stoi w pobliżu z armią, Pyrrus próbuje brać je szturmem i ginie trafiony dachówką w
głowę przez jakąś kobietę (272). Wkracza Antygon, przejmuje najemników, a Epirotów odsyła do domu. Zostaje
panem sytuacji.
DALSZE DZIEJE HELLENIZMU
’! 272 wyrazny koniec wczesnego hellenizmu Macedonia stabilizuje siÄ™ pod Antygonem Gonatasem,
odtąd 3 wielkie państwa: Ptolemeusze, Seleukidzi i nieco słabsi Antygonidzi. Kolejne wojny nie zmieniają już
zasadniczego kształtu granic, wojny nie przynoszą wielkich przewrotów. Nie można już anektować większych
obszarów pojawia się więz między dynastią i ludami na jej terenach.
’! 270 także ważna data Rzym opanowuje caÅ‚e poÅ‚udnie Italii faktyczny koniec Wielkiej Grecji.
’! Przez resztÄ™ III wieku Ptolemeusze i Seleukidzi toczÄ… 6 wojen syryjskich aż po poÅ‚owÄ™ II w, celem jest
zdobycie południowej Syrii i Palestyny (kluczowe tereny, każda strona musi je mieć). Potem kryzys wewnętrzny,
rozwój niezależnego państwa żydowskiego i interwencja Rzymu kończą ten konflikt w poł. II wieku.
’! Wybrzeża Anatolii, wyspy Egejskie także rywalizacja miÄ™dzy Ptolemeuszami i Seleukidami. Ptolemeusze
potrebują terenów do poboru najemników i kolonistów, a także surowców (np. drewna do statków). Seleukidzi od
zwycięstwa nad Lizymachem pod Kuropedion opanowali te ziemie i skutecznie ich bronią.
’! Konflikty Antygonidów i Ptolemeuszy rozsiane po poleis Grecji wÅ‚aÅ›ciwej, maÅ‚e ogniska zapalne, nie sÄ… one
bardzo ważne dla żadnej ze stron.
’! Antygonidzi dwa główne kierunki dziaÅ‚aÅ„. Pierwszy utrzymanie hegemonii w Grecji, b. skomplikowana
gra z przeciwnikami/partnerami dwa potężne związki Etolski i Achajski. Grecja niespokojna, liczne pomniejsze
wojny. Ogniskiem zapalnym Sparta Agis IV i Kleomenes III odejmują próby zaawansowanych reform, chęć
odbudowy jej dawnej potęgi. Drugi cel utrzymanie spokoju na północnej granicy, zdestabilizowanej przez
Persów.
’! SELEUKIDZI skomplikowane, oprócz Ptolemeuszy trapiÄ… ich tendencje odÅ›rodkowe tak olbrzymiego
państwa, w II poł. III wieku znaczna część Iranu odpada tworzy się niezależna, hellenistyczna Baktria, i
Partia, stworzona przez koczowników ze stepów Azji Zrodkowej, którzy przejmują miejscową kulturę. Partia
rozwija się kosztem wschodu państwa Seleukidów, jest jednym z powodów jego upadku w II połowie II w. Potem
konflikt z Partami odziedziczy Rzym.
82
’! przez III wiek Anatolia wymyka siÄ™ z rÄ…k Seleukidów rozwija siÄ™ nowe paÅ„stwo, Pergamon Attalidów.
’! Od ok. 250 pojawiajÄ… siÄ™ zaburzenia spoÅ‚eczne, nowe dla pierwotnego hellenizmu ’! w Egipcie bunty
chłopskie przeciw wyzyskowi, próby oderwania Tebaidy, potem powtarzane. W Antiochii i w Aleksandrii spory
wewnątrz dynastii panujących, które potem spowodują ich załamanie.
’! ok. 230 pierwsza interwencja Rzymu w sprawy BaÅ‚kan, dwie wojny iliryjskie, przygotowania do ekspansji na te
tereny. Potem rozpoczną się wojny macedońskie.
PÓyNIEJSZA HISTORIA ANTYGONIDÓW
’! Poleis greckie wciąż zachowujÄ… pewien stopieÅ„ niezależnoÅ›ci, zwÅ‚aszcza te bogatsze siÄ™ liczÄ… (stać na
najemników).
’! Ateny angażujÄ… siÄ™ w politykÄ™ antymacedoÅ„skÄ… (wojna lamijska, 320~, chremonidejska 260~). Dopiero
pózniejsza przegrana ’! wycofanie. MacedoÅ„ski garnizon w Pireusie maÅ‚e ograniczenie. Ateny pozostajÄ…
wolne, utrzymują demokrację, która sprawdza się w epoce hellenistycznej. Ostrożna polityka niemieszania się do
wielkich sojuszy przynosi spokój i wzrost gospodarczy. Dopiero za wojny Sulli z Mitrydatesem pojawi się kryzys,
zresztą krótki.
’! Sparta na zawsze pozbawiona Messenii, nie ma już Symmachii, ale dawne zasÅ‚ugi dajÄ… jej pewne uznanie i
niezależność, wojsko najemne ze Sparty jest cenione. Królowie spartańscy sporo pieniędzy na najemników,
wielkie nadzieje liczą na stworzenie mocarstwa na miarę diadochów, plany te nie były nierealne w epoce
wczesnego hellenizmu.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plcs-sysunia.htw.pl
|
