 |
|
| |
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
wewnętrznych lub jawnych zachowań, które negatywnie wpłynęły na przystoso-
wanie i rozwój klienta w jego miejscu pracy. W zależności od tego, które z tych
zagadnień jest podstawą interakcji pomiędzy doradcą, a klientem, poradnictwo
można uważać za proces werbalny, którego głównym celem nie jest zmiana osobo-
wości klienta, ale raczej udzielenie mu pomocy w zidentyfikowaniu i skutecznym
wykorzystaniu dostępnego potencjału pozwalającego na coraz doskonalsze radze-
nie sobie ze stojÄ…cymi przed nim wyzwaniami natury edukacyjnej, zawodowej,
czy osobistej/społecznej. W tym znaczeniu, bez względu na zastosowany kontekst
teoretyczny, poradnictwo karierowe podkreśla znaczenie wspólnych wysiłków
doradcy i klienta(ów) mające na celu udzielenie mu/im pomocy w sprecyzowaniu
i wyjaśnieniu aktualnej sytuacji problemowej (np. potrzeba zaplanowania rozwoju
kariery, wybór pomiędzy alternatywnymi rozwiązaniami, trudne do zaakceptowa-
52
nia środowisko pracy, problemy na styku praca zawodowa rodzina), wyjaśnieniu
roli klienta w tej sytuacji oraz określeniu celów wymagających realizacji, zdoby-
ciu informacji istotnych w danej sytuacji oraz włączeniu w proces poznawania
możliwości i rozwoju umiejętności rozwiązywania problemów związanych z re-
alizacją planu działań. Tak więc, poradnictwo karierowe jest ukierunkowanym pro-
cesem zależności pomiędzy doradcą, a klientem, w którym poszczególne działania
i informacje zależą od potrzeb klienta, w którym doradca i klient współpracują
w celu ułatwienia klientowi precyzyjnego określenia wizji własnej osoby, oceny do-
stępnych możliwości, podejmowania decyzji, planowania oraz realizacji działań.
W przeciwieństwie do pojęcia orientacji karierowej, które zazwyczaj określa pro-
gram działań lub interwencji grupowych (w tym poradnictwo karierowe)
w celu realizacji określonych celów rozwojowych, poradnictwo karierowe postrze-
gane jest bardziej jako proces interakcji pomiędzy dwoma osobami (doradca
klient) lub w małej grupie osób, ukierunkowany na znaczenie informacji, sposób
percepcji i niepokoje specyficzne dla danego klienta. Takie rozumowanie zgodne
jest ze stanowiskiem Rady Nadzorczej Krajowego Stowarzyszenia ds. Rozwoju Ka-
riery Zawodowej (Board of Directors of the National Career Development Associa-
tion NCDA, January, 1991), w którym poradnictwo karierowe zdefiniowane jest
jako poradnictwo indywidualne lub grupowe w zakresie problemów zawodowych,
problemów związanych z rozwojem kariery, rolami i obowiązkami zawodowymi
i życiowymi, decyzjami dotyczącymi kariery, planowaniem kariery, planowaniem
czasu wolnego i innymi działaniami w tym zakresie (np. przygotowywanie życiory-
sów zawodowych, techniki dotyczące skutecznego udziału w rozmowie kwalifika-
cyjnej i poszukiwania zatrudnienia), jak też w odniesieniu do innych problemów
i konfliktów dotyczących kariery doświadczanych przez jednostkę (str. 1).
S³ownictwo charakterystyczne dla poradnictwa i orientacji karierowej
Jak wspominaliśmy w poprzedniej części tego rozdziału, każdy zawód i spe-
cjalność ma swój własny system słownictwa, specyficzny sposób zastosowania
symboli dla określenia granic tematyki, czasu i miejsca, w ramach których miesz-
czą się jego treści i prerogatywy. Podobnie jest z poradnictwem i orientacją karie-
rową. Główne definicje oparte na podstawach teoretycznych nadają orientacji
i poradnictwu karierowemu spójne znaczenie i umożliwiają przełożenie teorii na
poziom bardziej operacyjny. Definicje te odnoszą się zarówno do poszczególnych
procesów w ramach orientacji i poradnictwa karierowego, jak też treści i sposobu
ukierunkowania tych procesów.
Kariera (career): Istnieją różne koncepcje znaczenia tego pojęcia, osoby po-
dejmujące ten temat często uwypuklają różne jego aspekty. Na przykład McDa-
niels (1978) stwierdził, że kariera jest czymś więcej niż czyjąś pracą lub zawodem.
Jest koncepcją stylu życia, która dotyczy sekwencji zajęć zawodowych i zajęć
w czasie wolnym od pracy, wykonywanych przez daną osobę w ciągu całego ży-
53
cia. Hansen i Keierleber (1978) argumentowali za rozszerzonym pojęciem kariery,
które obejmuje pomoc udzielaną danej osobie w dokonywaniu wyborów związa-
nych z pracą, nauką i rodziną, jako zjawiskami wzajemnie zależnymi, wpływają-
cymi na integralność ról. Gysbers i Moore (1981) zaproponowali zamiast terminu
kariera określenie rozwój kariery w ciągu życia (life career development) w celu
odzwierciedlenia samorozwoju jednostki w okresie całego życia, dzięki integracji
ról, uwarunkowań i wydarzeń w życiu danej osoby. NCDA określa karierę jako
sumę wszystkich działań zawodowych oraz pozazawodowych wykonywanych
w ciągu całego życia (Sears, 1982). Raynor i Entin (1982) utrzymują, że:
Kariera jest zarówno pojęciem fenomenologicznym, jak i behawio-
ralnym. Stanowi swoiste połączenie pomiędzy tym, co dana osoba
robi a tym, jak siebie postrzega. Kariera składa się z powiązanych
w czasie odczuć na temat własnego ja przełożonych na działania
i ich wyniki. Kariera określa sposób w jaki dana osoba rozumie samą
siebie w kontekście jej środowiska społecznego jej przyszłych pla-
nów, dotychczasowych osiągnięć i niepowodzeń, aktualnych cech
i kompetencji (str. 262).
Prawdopodobnie najczęściej używaną definicją kariery jest definicja podana
przez Supera (1976), według której kariera jest:
polem zdarzeń składających się na życie; sekwencją kolejnych prac
zawodowych i innych ról życiowych, których połączenie wyraża po-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plcs-sysunia.htw.pl
|
| |
|
|
|
| Podobne |
| |
|
| |
|